تعریف سازگاری زناشویی
یکی از عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی و از دغدغههای رایج زوجها قبل از ازدواج رسمی سازگاری زناشویی است. سازگاری زناشویی به میزان هماهنگی و ارتباط ذهنی، عاطفی و جنسی بین همسران اطلاق میشود که هم به ایجاد روابط زناشویی پایدار و هم به احساس رضایت و خوشبختی کمک میکند. سازگاری زناشویی سازگاری عاطفی، اقتصادی و فرهنگی زوجها تعریف میشود که به همسر، عوامل فردی و خانوادگی، نیازها و نگرش همسران، سلامت روانی، میزان محبت بین آن ها، کارآمدی نقش خانوادگی و انطباق انتظارهای زندگی زناشویی آن ها با هم مربوط میشود.
عوامل مؤثر بر سازگاری زناشویی
برخی از عواملی که ممکن است بر سازگاری زناشویی تأثیر بگذارند عبارت است از: انسجام، یعنی احساس متعهد بودن هر دو زوج به ازدواج، تمایلهای جنسی، یعنی میزان ارتباط و برآوردهشدن نیازها جنسی در ازدواج، هویت که سطح اعتمادبهنفس و عزتنفس زوجین است، و سازگاری که درجهای است که زوجها میتوانند با هم همکاری کنند. این عوامل ممکن است بسته به فرد و زوجین از نظر اهمیت متفاوت باشند، اما بهطورکلی بهعنوان جنبههای مهم یک رابطه سالم و رضایتبخش در نظر گرفته میشوند.
اهمیت سازگاری بین زوج ها
سازگاری زناشویی مهم است؛ زیرا بر کیفیت و رضایت رابطه شما تأثیر میگذارد. هنگامی که با شریک زندگی خود سازگار هستید، بهاحتمال زیاد ازدواجی هماهنگ، رضایتبخش و پایدار خواهید داشت. همچنین تأثیر مثبتی بر رفاه، شادی و رشد یکدیگر خواهید داشت. زمانی که با شریک زندگی خود ناسازگار هستید، بیشتر احتمال دارد که درگیری، نارضایتی و رنجش را تجربه کنید. همچنین ممکن است بر سلامت، خلقوخو و رشد یکدیگر تأثیر منفی داشته باشید. بنابراین، مهم است که روی بهبود سازگاری زناشویی خود و یافتن راههایی برای غلبه بر چالشها کار کنید.
راههای بهبود سازگاری زناشویی
راههای زیادی برای بهبود سازگاری زناشویی وجود دارد. برخی از آنها عبارتاند از:
- به رابطه خود متعهد شوید و تصمیم بگیرید که طلاق یک گزینه نیست. این به شما کمک میکند تا بهجای فکرکردن به اینکه زندگی خارج از ازدواجتان چگونه باشد، روی تقویت شراکت خود تمرکز کنید.
- به شریک زندگی خود بهخاطر آنچه که هستند احترام بگذارید و از بهترین ویژگیهای او قدردانی کنید. هر روز به آنها اجازه دهید بدانند که برای آنها و سهم آنها در زندگی خود ارزش قائل هستید.
- به طور منظم و آشکارا در مورد احساسها، نیازها، رؤیاها، ناامیدیها و علایق خود ارتباط برقرار کنید. بادقت به صحبتهای شریک زندگی خود گوش دهید و همدلی و درک خود را نشان دهید.
- انتظارهای مالی خود را به اشتراک بگذارید و در مورد نحوه رسیدگی به درآمد خود به توافق برسید. در مورد بودجه، پسانداز، بدهیها، سرمایهگذاریها و عادتهای خرجکردن خود بحث کنید. از پنهانکاری یا دروغ گفتن در مورد مسائل مالی اجتناب کنید.
- از زمان تنهایی لذت ببرید و فضایی را برای خود اختصاص دهید تا سرگرمیها، و علایق خود را دنبال کنید. این به شما کمک میکند تا استقلال و هویت خود را در رابطه حفظ کنید.
- اگر حیوانها را دوست دارید و برای این مسئولیت آماده هستید، حیوان خانگی بگیرید. یک حیوان خانگی میتواند شادی، همراهی و سرگرمی را به رابطه شما بیاورد. همچنین میتواند به شما یاد دهد که چگونه از موجود زنده دیگری مراقبت کنید و بهعنوان یک تیم همکاری کنید.
- یکبار در هفته برای یک شب قرار ملاقات برنامهریزی کنید و مدتی را با کیفیت با هم به انجام کاری بپردازید که هر دو از آن لذت میبرید. این به شما کمک میکند دوباره به هم بپیوندید، احساسهای عاشقانه را دوباره زنده کنید و خاطرههای جدیدی خلق کنید.
- چیزهای جدید را با هم امتحان کنید و فعالیتها، مکانها، غذاها یا سرگرمیهای جدیدی را که هر دوی شما علاقه دارید کشف کنید. این به شما کمک میکند افقهای خود را گسترش دهید، مهارتهای جدید را بیاموزید و با هم سرگرم شوید.
- با سبک زندگی، اهداف و شخصیت یکدیگر موافقت، سازگاری، همکاری و هماهنگی داشته باشید. سعی کنید به تفاوتهای یکدیگر احترام بگذارید، از آرزوها و خواستههای یکدیگر حمایت کنید و نسبت به احساسهای یکدیگر هشیار باشید.
عوامل تهدیدکننده سازگاری زوجین
برخی از عواملی که ممکن است سازگاری زناشویی را تهدید کنند عبارتاند از:
- خیانت: خیانت یکی از رایجترین و جدیترین مشکلهای روابط است. خیانت میتواند باعث ازدستدادن اعتماد، احترام و صمیمیت بین زوجها شود. همچنین میتواند منجر به ناراحتی عاطفی، رنجش و طلاق شود.
- تفاوتهای جنسی: تفاوتهای جنسی میتواند به عدم تطابق میل جنسی، ترجیحها، انتظارها، یا سطح رضایت در ازدواج گفته شود. صمیمیت فیزیکی در یک رابطه طولانیمدت ضروری است، اما اگر زوجین در مورد نیازهای جنسی خود ارتباط برقرار نکنند، میتواند باعث درگیری و نارضایتی شود.
- ارزشها و باورها: ارزشها و باورها میتواند شامل دیدگاههای شخصی، اخلاقی، مذهبی، سیاسی یا فرهنگی باشد که هویت و جهانبینی فرد را شکل میدهد. زوجهایی که ارزشها و باورهای متفاوت یا ناسازگاری دارند ممکن است درک، احترام یا حمایت از یکدیگر برایشان سخت باشد. آنها همچنین ممکن است با چالشهایی از جانب خانواده یا جامعه مواجه شوند، در صورتی که ارزشها و اعتقادهای آنها پذیرفته یا محترم شمرده نشود.
- مراحل زندگی: مراحل زندگی به مراحل مختلفی از زندگی که زوجها پشت سر میگذارند اشاره دارد، مانند تحصیل، شغل، پدر و مادر شدن، بازنشستگی و… . زوجهایی که در مراحل مختلف زندگی هستند ممکن است اهداف، اولویتها، نیازها یا انتظارهای متفاوتی از رابطه داشته باشند. آنها همچنین ممکن است تغییرهایی را در نقشها، مسئولیتها یا هویت خود تجربه کنند که بر سازگاری آنها تأثیر میگذارد.
- موقعیتهای آسیبزا: موقعیتهای آسیبزا میتوانند شامل حوادثی مانند تصادف، بیماری، مرگ، خشونت، آزار و غیره باشد که باعث آسیب جسمی یا عاطفی به یک یا هر دو طرف میشود. موقعیتهای آسیبزا میتوانند اثرهای پایداری بر سلامت روان، رفاه و رفتار فرد داشته باشند. اگر زوجها با هم کنار نیایند میتواند باعث تیرگی رابطه شود.
- استرس: استرس میتواند از منابع مختلفی مانند کار، امور مالی، خانواده، سلامت و غیره ناشی شود. استرس میتواند بر خلقوخو، سلامت و عملکرد فرد تأثیر بگذارد. همچنین میتواند بر کیفیت و کمیت روابط و تعامل بین زوجها تأثیر بگذارد. استرس میتواند باعث شود که زوجها احساس ناراحتی، ناامیدی یا دوری از یکدیگر را تجربه کنند.
- بیحوصلگی: زمانی که زوجین در یک روال عادی و روزمره قرار میگیرند یا در روابط خود دچار بیحوصلگی میشوند، می تواند باعث سردی رابطه شود. بیحوصلگی باعث میشود که زوجها نسبت به یکدیگر احساس هیجان، علاقه یا اشتیاق کمتری داشته باشند. همچنین میتواند آنها را وادار به جستجوی تازگی در جای دیگری کند.
- حسادت: حسادت زمانی ایجاد میشود که یکی از طرفین نسبت به فرد یا موقعیتی که شریک زندگی او را درگیر میکند احساس ناامنی، تهدید یا حقارت کند. حسادت میتواند باعث ایجاد خشم، ترس، رنجش یا غم شود. همچنین میتواند باعث رفتارهای غیرمنطقی یا کنترلی مانند اتهام، جاسوسی یا ایجاد محدودیت شود.
نقش زوج درمانگر در سازگاری زناشویی
نقش یک زوج درمانگر در سازگاری زناشویی این است که به زوجها کمک کند تا روابط خود را با پرداختن به مسائل، تقویت ارتباطها، تقویت صمیمیت و حل تعارضها بهبود بخشند. برخی از نقشهای زوج درمانگر عبارت است از:
- ایجاد فضای امن و حمایتی: زوج درمانگر با شناخت زوجین، احترام به احساسها و حفظ رازداری، احساس امنیت و اعتماد ایجاد میکند. درمانگر همچنین به زوج کمک میکند تا احساس راحتی و انگیزه برای شرکت در درمان داشته باشند.
- شناسایی الگوها و چرخهها: یک زوج درمانگر به زوج کمک میکند تا الگوها و چرخههایی را که در روابطشان ایجاد شده است، مانند تعارضهای مکرر، احساسهای منفی یا نیازهای برآورده نشده، شناسایی و درک کنند. درمانگر به زوج کمک میکند تا بفهمند که چگونه این الگوها بر سازگاری و رضایت آنها تأثیر میگذارد.
- مهارتها و راهبردهای آموزشی: یک زوج درمانگر مهارتها و راهکارهایی را برای بهبود روابطشان مانند ارتباط، حل مسئله، مقابله، سازش و محبت، به زوجین آموزش میدهد. درمانگر همچنین به زوج کمک میکند تا این مهارتها و استراتژیها را در تعاملها و موقعیتهای روزانه خود به کار گیرند.
- تسهیل تغییر و رشد: زوج درمانگر با کمک به زوجین در کشف اهداف، ارزشها، باورها و انتظارهای خود، تغییر و رشد در رابطه را تسهیل میکند. درمانگر همچنین به زوجین کمک میکند تا موانع یا چالشهایی را که ممکن است آنها را از دستیابی به نتایج دلخواهشان باز دارد، برطرف کند. درمانگر از زوجین در ایجاد تغییرهای مثبت که سازگاری و رفاه آنها را افزایش میدهد، حمایت میکند.